تسمه دستگاه لیزر صنعتی | راهنمای جامع رگلاژ، تنظیم و نگهداری (صفر تا صد)

خرید دستگاه برش لیزری فلزات ، که اغلب با نام تسمه تایمینگ لیزر شناخته می‌شود، حیاتی‌ترین قطعه مکانیکی در سیستم حرکت دستگاه‌های برش و حکاکی لیزری است. این تسمه، وظیفه انتقال دقیق حرکت موتورهای پله‌ای (Stepper Motors) یا سروو موتورها به محورهای X و Y را بر عهده دارد و مستقیماً بر کیفیت خروجی کار و سرعت اجرای پروژه تأثیر می‌گذارد.

خرید دستگاه برش لیزری فلزات ، که اغلب با نام تسمه تایمینگ لیزر شناخته می‌شود، حیاتی‌ترین قطعه مکانیکی در سیستم حرکت دستگاه‌های برش و حکاکی لیزری است. این تسمه، وظیفه انتقال دقیق حرکت موتورهای پله‌ای (Stepper Motors) یا سروو موتورها به محورهای X و Y را بر عهده دارد و مستقیماً بر کیفیت خروجی کار و سرعت اجرای پروژه تأثیر می‌گذارد.

عملکرد روان و بدون لغزش تسمه، تضمین می‌کند که نازل لیزر (هد لیزر) بدون هرگونه لرزش، جهش یا اصطکاک اضافی حرکت کرده و خروجی نهایی از نظر دقت، ظرافت و تکرارپذیری، در بالاترین سطح ممکن باشد.

چرا رگلاژ تسمه لیزر حیاتی است؟ یک تسمه شل یا بیش از حد سفت می‌تواند باعث ایجاد خطاهای برش، اثر سایه (Ghosting)، کاهش شدید دقت و در نهایت، تحمیل فشار اضافی بر موتورها و کاهش عمر مفید کل دستگاه شود. در این مقاله، به صورت جامع به ساختار این قطعه حساس و مراحل دقیق رگلاژ و تنظیم کشش تسمه لیزر خواهیم پرداخت.

۱. ساختار و ویژگی‌های تسمه تایمینگ لیزر صنعتی (Timing Belt)

تسمه دستگاه لیزر صنعتی برخلاف تسمه‌های معمولی V شکل، از نوع تسمه تایمینگ (Timing Belt) است. طراحی خاص این تسمه‌ها برای اطمینان از انتقال نیروی سنکرون (همگام) و بدون لغزش ضروری است.

*️⃣ مواد سازنده و مقاومت بالا

تسمه‌های تایمینگ در دستگاه‌های لیزر معمولاً از مواد زیر ساخته می‌شوند تا مقاومت در برابر کشش، انعطاف‌پذیری و طول عمر بالایی داشته باشند:

• الیاف پلیمری: مانند پلی‌اورتان (Polyurethane) یا نئوپرن.
• رشته‌های تقویت‌شده: معمولاً با سیم‌های فولادی (Steel Core) یا الیاف کولار (Kevlar) تقویت می‌شوند تا در برابر کشش (Elongation) مقاومت کنند.

*️⃣ دندانه‌های دقیق برای دقت بالا

ویژگی کلیدی این تسمه‌ها، دندانه‌های دقیق و یکنواخت آن‌هاست که با شیارهای چرخ‌دنده‌های پولی (Pulley) موتورها و محورها کاملاً درگیر می‌شوند. این درگیری مکانیکی کامل، تضمین می‌کند که حرکت موتور با حداکثر دقت و بدون لغزش به نازل منتقل شود و خطای موقعیت‌یابی (Positioning Error) به حداقل برسد.

۲. علائم هشدار دهنده: چه زمانی تسمه دستگاه لیزر نیاز به تنظیم دارد؟

اپراتورهای دستگاه لیزر باید به نشانه‌های زیر توجه کنند تا قبل از بروز آسیب جدی، نسبت به تنظیم یا تعویض تسمه دستگاه لیزر اقدام کنند.

۳. روش صحیح رگلاژ و تنظیم کشش تسمه دستگاه لیزر

رگلاژ تسمه لیزر به معنای تنظیم کشش (Tension) آن است. تسمه نه باید آنقدر شل باشد که لغزش کند و نه آنقدر سفت باشد که فشار اضافی به قطعات وارد کند.

مراحل گام به گام تنظیم کشش تسمه لیزر:

گام ۱: آماده‌سازی و ایمنی

1. دستگاه را خاموش کنید: قبل از هرگونه تنظیم یا دستکاری مکانیکی، دستگاه را از برق بکشید.
2. محل تسمه را پیدا کنید: تسمه محور X (که هد لیزر روی آن حرکت می‌کند) و تسمه‌های محور Y (که ریل X را حرکت می‌دهند) را مشخص کنید.

گام ۲: بررسی اولیه کشش (تست انگشت)

کشش صحیح تسمه را می‌توان با یک آزمایش ساده ارزیابی کرد:

• فشار مناسب: در نقطه‌ای میانی از تسمه (بین دو پولی)، با انگشت خود یک فشار متوسط وارد کنید.
• جابه‌جایی ایده آل: تسمه باید به سختی حدود ۲ تا ۴ میلی‌متر به سمت پایین منحرف شود. اگر جابه‌جایی بیش از حد است (شل است) یا اصلاً جابه‌جا نمی‌شود (بیش از حد سفت است)، نیاز به تنظیم دارد.

گام ۳: اجرای رگلاژ (تنظیم کننده کشش)

برای تنظیم کشش تسمه لیزر، معمولاً از سیستم‌های زیر استفاده می‌شود:

1. تنظیم از طریق پولی‌های هرزگرد (Idler Pulleys):

• بسیاری از دستگاه‌ها دارای یک پولی هرزگرد قابل تنظیم هستند. این پولی‌ها توسط پیچ‌هایی به بدنه دستگاه متصل شده‌اند.
• شل کردن پیچ‌ها: پیچ‌های نگهدارنده پولی را کمی شل کنید.
• تنظیم کشش: پولی هرزگرد را به آرامی در جهت مناسب (دورتر یا نزدیک‌تر از پولی موتور) حرکت دهید تا کشش مورد نظر (انحراف ۲ تا ۴ میلی‌متری) به دست آید.
• سفت کردن پیچ‌ها: پس از تنظیم دقیق، پیچ‌ها را به صورت محکم سفت کنید تا پولی در جای خود ثابت بماند.

1. تنظیم از طریق پیچ‌های نگه‌دارنده موتور (در برخی مدل‌ها):

• در برخی مدل‌ها، موتور مستقیماً قابل جابه‌جایی است. با شل کردن پیچ‌های موتور، می‌توان کل موتور را کمی جابه‌جا کرد تا کشش تسمه تنظیم شود.

گام ۴: تست و کالیبراسیون نهایی

پس از رگلاژ:

1. تست حرکت: دستگاه را روشن کنید و محورها را با سرعت‌های مختلف حرکت دهید. به صدای حرکت و لرزش‌ها دقت کنید. صدای جیرجیر یا لرزش نشان‌دهنده سفتی بیش از حد است.
2. تست برش (Squaring Test): یک طرح مربعی یا دایره‌ای را برش یا حکاکی کنید. اگر گوشه‌ها دقیق و خطوط تمیز باشند و اثر سایه وجود نداشته باشد، تنظیمات موفقیت‌آمیز بوده است.

۴. تعویض تسمه دستگاه لیزر صنعتی (زمان و نحوه انجام)

زمان تعویض: تسمه‌ها دارای طول عمر مفیدی هستند. زمانی که علائمی نظیر ترک‌های عمیق، خوردگی دندانه‌ها، یا کشیدگی دائمی (که دیگر با رگلاژ قابل حل نیست) مشاهده شود، باید بلافاصله تسمه تعویض گردد.

*️⃣ راهنمای خرید و مشخصات تسمه جدید

هنگام خرید تسمه جدید، توجه به مشخصات زیر ضروری است:

• گام تسمه (Pitch): مهم‌ترین معیار است. رایج‌ترین گام‌ها در دستگاه‌های لیزر عبارتند از 2GT یا 3GT. تسمه جدید باید دقیقاً همان گام تسمه اصلی باشد.
• عرض تسمه (Width): باید عرض دقیق تسمه فعلی (مثلاً 6 میلی‌متر یا 10 میلی‌متر) را بدانید.
• نوع تقویت کننده: در صورت امکان، از تسمه‌هایی با تقویت‌کننده سیم فولادی (Steel Core) برای حداکثر مقاومت در برابر کشش استفاده کنید.

*️⃣ فرآیند تعویض

فرآیند تعویض شامل آزاد کردن پولی‌های هرزگرد، جدا کردن تسمه قدیمی و نصب تسمه جدید با رعایت جهت دندانه‌ها است. پس از نصب، حتماً گام‌های ۳ و ۴ (رگلاژ و تست نهایی) را برای تضمین کشش صحیح و دقت دستگاه انجام دهید.

🔑 نتیجه‌گیری: نگهداری دقیق، عملکرد پایدار

تسمه دستگاه لیزر صنعتی یک قطعه مصرفی است، اما نگهداری صحیح و رگلاژ دوره‌ای آن می‌تواند عمر مفید آن را به طرز چشمگیری افزایش دهد و از آسیب به موتورها و قطعات گران‌قیمت‌تر جلوگیری کند. با توجه به نشانه‌های خرابی و اجرای دقیق مراحل تنظیم، می‌توانید کیفیت خروجی دستگاه لیزر خود را همواره در سطح حرفه‌ای حفظ نمایید.

آشنایی با تسمه دستگاه لیزر صنعتی | روش صحیح رگلاژ و تنظیم تسمه لیزر