همه چیز درباره جعبه تقسیم ارت، ارت باکس و دیسپاچر ارت (راهنمای فنی)
ارت باکس (تست باکس ارت) چیست؟ با کاربرد این جعبه حیاتی برای دسترسی به چاه ارت، اجزای داخلی، مزایای ایمنی و تفاوت جعبه تقسیم ارت و دیسپاچر ارت آشنا شوید.
معرفی و کاربرد ارت باکس (تست باکس ارت)
تابلو ارت باکس (Earth Box) در واقع یک جعبه کاربردی است که به عنوان نقطه دسترسی آسان به چاه ارت و مجموعه شبکههای زمین (ارتینگ) در یک سیستم الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد.
جعبه ارت باکس نقشی حیاتی در تست و سنجش مقاومت جریان الکتریکی منتقلشده به زمین ایفا میکند. به همین دلیل، این تجهیز اغلب با عنوان تست باکس ارت (Earth Test Box) نیز شناخته میشود.
*️⃣ مشخصات و نکات نصب
ساختار فیزیکی: معمولاً در ابعاد $15 \times 25$ سانتیمتر و از جنس ورق گالوانیزه با پوشش رنگ الکترواستاتیک تولید میگردد تا در برابر عوامل محیطی مقاوم باشد.
ارتفاع استاندارد نصب: ارتفاع استاندارد نصب آن حدود ۱.۵ متر بالاتر از سطح زمین است تا دسترسی تکنسینها برای تست و بازرسی آسان باشد.
کاربرد اصلی: کاربرد اصلی ارت باکس زمانی پررنگتر است که اتصال شیلد کابلها به سیستم ارت در محل سر کابلها انجام شود و همچنین در شرایطی که برفگیر وجود نداشته باشد، الزاماً باید از ارت باکس استفاده شود.
🔗 در شرایطی که شیلد کابلها بدون استفاده از برفگیر مستقیماً به سیستم ارت متصل شوند یا در نقطهای مسدود گردند، از تجهیز مشابهی به نام لینک باکس (Link Box) بهره میبرند.
۲. اجزای داخلی و ساختار باکس اتصال ارت
ساختار داخلی باکس اتصال ارت به گونهای طراحی شده که قابلیت اتصال مطمئن و رسانایی بالا را تضمین کند. وظیفه اصلی این قطعات، انتقال مطمئن جریان الکتریکی نشتی به زمین و تضمین ایمنی شبکه است.
شینه مسی (Terminal Bar): این قطعه رسانا، مهمترین بخش داخلی است که سیمهای ارت به آن متصل میشوند. شینه مسی تضمین میکند که جریان با کمترین مقاومت به چاه ارت منتقل گردد.
پیچ و مهره اتصال: برای محکمسازی و تثبیت کابلها روی شینهها به کار میروند تا اتصال مکانیکی و الکتریکی قوی باشد.
پایه نگهدارنده: وظیفه استقرار و ثابت نگه داشتن شینه و سایر اجزای داخلی را در برابر لرزش و ضربه ایفا میکند.
محفظه مقاوم: میتواند از جنس فلزی یا پلاستیک مستحکم ساخته شده باشد و وظیفه محافظت از اتصالات در برابر رطوبت، گرد و غبار و آسیبهای فیزیکی را بر عهده دارد.
درب ایمنی: اغلب قفلدار یا پیچی است تا از محل اتصالات محافظت کرده و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند.
۳. مزایای بهکارگیری تابلو ارت باکس در سیستمهای برقی
استفاده از تابلو ارت باکس در شبکههای ارتینگ، مزایای متعددی در حوزه ایمنی و عملکرد سیستمهای الکتریکی به همراه دارد:
محافظت در برابر اضافهبار الکتریکی: هنگام ایجاد جریان بیش از حد در مدار، ارت باکس با انتقال جریان اضافی به زمین، مانع از آسیب دیدن تجهیزات گرانقیمت میشود. طراحی صاعقه گیر ساختمان
تثبیت و یکسانسازی ولتاژ: وجود سیم ارت و اتصال آن به زمین به عنوان یک پتانسیل مرجع، به تثبیت و یکسانسازی سطح ولتاژ در تمام تجهیزات کمک کرده و از نوسانات احتمالی جلوگیری میکند.
مسیر امن برای جریانهای اضافی: زمین بهعنوان یک رسانای قوی و ایمن، بهترین مسیر برای انتقال جریانهای اضافی (مانند جریانهای ناشی از صاعقه یا اتصال کوتاه) محسوب میشود.
افزایش ایمنی جانی و مالی: با کاهش احتمال وقوع حوادث غیرمنتظره مانند آتشسوزی، خرابی ناگهانی تجهیزات و برقگرفتگی، نقش کلیدی در افزایش ایمنی و کاهش ریسک ایفا میکند.
۴. تفاوت میان جعبه تقسیم ارت، دیسپاچر ارت و ارت باکس
واژههای جعبه تقسیم ارت، ارت باکس و دیسپاچر ارت اغلب به جای یکدیگر به کار میروند، اما تفاوتهای جزئی در طراحی، ظرفیت و کاربرد دارند که در انتخاب صحیح تجهیز، حیاتی است:
| ویژگی | جعبه تقسیم ارت (Earth Distribution Box) | دیسپاچر ارت (Earth Dispatcher) |
| ظرفیت و اندازه | ظرفیت بالا، دارای شینههای بزرگتر و تعداد ترمینال بیشتر. | ظرفیت کم، طراحی سادهتر و تعداد انشعاب محدودتر. |
| کاربرد اصلی | پروژههای گسترده و ساختارمند (مراکز صنعتی، بیمارستانها، ساختمانهای بزرگ). | پروژههای سبک و موضعی (نیاز به چند اتصال محدود). |
| استحکام و حفاظت | استحکام فیزیکی بالا و ایمنی بیشتر برای تجهیزات. | سطح حفاظتی متوسط. |
| قیمت | بالاتر (به دلیل ظرفیت و کیفیت ساخت بیشتر). | مقرونبهصرفه و اقتصادیتر. |
| نکته تخصصی | معمولاً برای توزیع جریان ارت به چندین نقطه مختلف در یک شبکه بزرگ استفاده میشود. | معمولاً برای اتصال یک یا چند خط ارت به شینه اصلی طراحی شده است. |
نتیجهگیری: ارت باکس نام عمومی برای جعبهای است که برای دسترسی به چاه ارت و تست مقاومت استفاده میشود. جعبه تقسیم ارت و دیسپاچر ارت زیرمجموعههایی از ارت باکس هستند که بر اساس ظرفیت انشعابدهی و حجم پروژه متمایز میشوند. برای پروژههای حیاتی و گسترده، جعبه تقسیم ارت انتخاب حرفهایتر و مطمئنتر است.